Ուրալի դաշնային համալսարանի գիտնականները մշակել են կարբենների հետ պլատինի նոր համալիրներ, որոնք տասնյակ անգամ ավելի արդյունավետորեն են ճնշում ուռուցքային բջիջների աճը, քան ցիսպլատինը՝ ամենատարածված քիմիաթերապևտիկ դեղամիջոցներից մեկը։ Այս հայտնագործությունը կարող է զգալիորեն նվազեցնել թերապիայի թունավորությունը և ապագայում փոխել չարորակ ուռուցքների բուժման մոտեցումը։ Ուսումնասիրությունը հրապարակվել է «Մոլեկուլային կառուցվածքի ամսագրում» և ֆինանսավորվել է Ռուսաստանի գիտական հիմնադրամի դրամաշնորհով (նախագիծ թիվ 23-23-00375):
«Մեր միացությունները չեն առաջացնում ապոպտոզ (ծրագրավորված բջջային մահ), այլ խոչընդոտում են ուռուցքային բջիջների աճը, զարգացումը և բաժանումը՝ խաթարելով միտոքոնդրիաների՝ բջիջների «էներգետիկ կայանների» գործունեությունը։ Բացի այդ, նոր համալիրների օգնությամբ մենք պոտենցիալ կկարողանանք պայքարել այն ուռուցքային բջիջների դեմ, որոնք արդեն իսկ զարգացրել են դիմադրություն (իմունիտետ) ցիսպլատինի ազդեցության նկատմամբ, և միևնույն ժամանակ, հնարավոր է՝ նվազեցնեն քիմիաթերապիայի ծանր կողմնակի ազդեցությունները», - բացատրել է ուսումնասիրության հեղինակներից մեկը՝ Ուրֆայի պետական համալսարանի օրգանական սինթեզի տեխնոլոգիայի ամբիոնի ասպիրանտ Վլադիսլավ Աբրամովը։
Գլիոբլաստոմայի, թոքերի և լյարդի քաղցկեղի բջիջների վրա կատարված փորձերը ցույց են տվել, որ նոր միացությունները արդյունավետ են նույնիսկ նանոմոլյար կոնցենտրացիաներում։ Օրինակ՝ ուղեղի ուռուցքային բջիջների աճը ճնշելու համար նոր նյութերի անհրաժեշտ կոնցենտրացիան մոտ 0.1–0.7 մկՄ էր, մինչդեռ ցիսպլատինի համար այն կազմում էր 4.2 մկՄ։ Սա ապացուցում է, որ սինթեզված նյութերը մի քանի կարգի ավելի ակտիվ են, քան ավանդական քիմիաթերապևտիկ դեղամիջոցները։ Գիտնականները նշում են, որ սրանք միայն in vitro բջջային կուլտուրաների վերաբերյալ նախնական ուսումնասիրություններ են, և ստացված նյութերի հետագա հաջողությունը մեծապես կորոշվի կենդանիների վրա ապագա ուսումնասիրություններով։
«Մեր հետազոտության ընթացքում մենք ստացված պլատինային միացությունները կարբեններով փոփոխեցինք այնպես, որ ավելի ցածր դեղաչափերով հասնենք զգալիորեն ավելի մեծ ակտիվության, ինչպես նաև փոխենք գործողության մեխանիզմը՝ թույլ տալով, որ միացությունները ակտիվ լինեն նախկինում դիմացկուն ուռուցքային բջիջների տեսակների դեմ։ Արդյունքին նպաստում է նաև նոր միացությունների բարձր արդյունավետությունը՝ զուգորդված նվազագույն պահանջվող կոնցենտրացիայի հետ։ Սա պոտենցիալ հնարավորություն կտա համատեղել քիմիաթերապիայի առկա տարբերակները կամ ստեղծել բոլորովին նորերը», - նշեց Վլադիսլավ Աբրամովը։
